Czapki policji w lecie

Osiedle Żeromskiego w rysunkach dzieci

Podczas Pikniku Podwórkowego zorganizowaliśmy mały konkurs rysunkowy dla dzieci z Osiedla Żeromskiego. Zapraszamy do obejrzenia galerii prac.

http://picasaweb.google.com/czasprzeszly/MojeOsiedle#

Piknik Podwórkowy

W niedzielę (21.06) zorganizowaliśmy Piknik Podwórkowy dla Mieszkańców Osiedla Żeromskiego. Od godziny 12 witaliśmy, karmiliśmy, organizowaliśmy konkursy, mówiliśmy o pomyśle na lokalne muzeum i o zbieraniu wspomnień w ramach projektu "Osiedle Mówi". Są chętni! Chcą nam opowiedzieć, jak było! Dzwonią, mailują, doradzają. Bardzo dziękujemy za wsparcie i zapraszamy do obejrzenia galerii zdjęć z pikniku. 

http://picasaweb.google.pl/czasprzeszly/PiknikPodworkowy2009#

Troska o czystość i estetykę mieszkań i osiedla

Reakcja ludzi mieszkających dotychczas w różnych norach, suterenach i na poddaszach była niewątpliwie bardzo dziwna, gdy znaleźli się w bardzo pięknym i jasnym osiedlu. Masowo zaczęto obrywać na korytarzach kontakty i nakrywki do gniazdek elektrycznych. Ściany pokryte zostały napisami. Śmiecie wyrzucano nie do śmietników, a do piwnic. Tłuczono szyby w piwnicach, a nawet były wypadki obrzucania błotem czystych ścian budynków. Trudno było wytłumaczyć sobie to zjawisko. W każdym razie było ono sygnałem, że należy wypowiedzieć walkę temu postępowaniu przez włączenie sprawy tej do programu pracy wychowawczej.

Stanisław Żemis, Warunki mieszkaniowe rodzin robotniczych zamieszkałych w osiedlu Towarzystwa Osiedli Robotniczych na Kole w Warszawie (badanie ankietowe z 1936 roku).

Stanisław Żemis. Opis Osiedla na Kole

Koło znajduje się na północno-zachodnim krańcu Warszawy, na drodze najczęstszych wiatrów, zapewniających tej dzielnicy napływ czystego powietrza z lasów kampinowskich. Osiedle wybudowane jest na terenie suchym, uprzednio uzbrojonym, w sąsiedztwie sporego lasku sosnowego. Całość osiedla pod względem architektonicznym ładnie jest skomponowana. Domy mają tylko trzy kondygnacje (parter, I i II piętro), a odległość między nimi jest duża. Nie ma podwórz, są tylko obszerne dziedzińce obsiane trawą, wysadzone drzewami i krzewami. Co drugi dziedziniec ma placyk do zabaw dla dzieci, piaskownice i wygodne ławki. Zamiast tradycyjnych śmietników wybudowano ażurowe pawiloniki, w których znajdują się zamykane metalowe skrzynki na śmiecie. Ustępów podwórzowych nie ma wcale, gdyż wewnątrz każdego mieszkania znajduje się własny ustęp. Trzepanie pościeli i ubrań też ma swoje specjalne miejsca i administracyjnie określone pory trzepania w ciągu dnia. Koni i krów w osiedlu trzymać nie wolno i zresztą nie ma gdzie. Ujemną stroną osiedla jest cuchnące sąsiedztwo miejskiego zakładu utylizacyjnego, lecz jest nadzieja, że w niedalekiej przyszłości zakład ten zostanie usunięty.

Stanisław Żemis, Warunki mieszkaniowe rodzin robotniczych zamieszkałych w osiedlu Towarzystwa Osiedli Robotniczych na Kole w Warszawie (badanie ankietowe z 1936 roku).

Najpilniejsze potrzeby Koła - program minimum

Piknik Podwórkowy

Trwają przygotowania do Pikniku Podwórkowego. Na zdjęciu - finałowe cięcie zaproszeń, które w tygodniu powędrują do mieszkańców Osiedla Żeromskiego.

Wystawa BGK - zdjęcia NAC

Otwarcie wystawy. Widoczni m.in. prezes Banku Gospodarstwa Krajowego Roman Górecki, generał Jakub Krzemieński, generał Czesław Jarnuszkiewicz, minister rolnictwa i reform rolnych Juliusz Poniatowski, minister przemysłu i handlu Henryk Floyar-Rajchman, minister pracy i opieki społecznej Jerzy Paciorkowski, wiceminister skarbu Adam Koc, wiceprezydent Warszawy Jan Pohoski. 1935/05

http://audiovis.nac.gov.pl/obraz/85359/f7f12d65496b365857fc5553b4d99087/

Główne wejście na wystawę budowlano-mieszkaniową. 1935/05

http://audiovis.nac.gov.pl/obraz/85366:1/f7f12d65496b365857fc5553b4d99087/

Wystawa budowlano-mieszkaniowa-fragment ekspozycji. 1935/05

http://audiovis.nac.gov.pl/obraz/85361:1/f7f12d65496b365857fc5553b4d99087/

Wystawa budowlano-mieszkaniowa-fragment ekspozycji. 1935/05.

http://audiovis.nac.gov.pl/obraz/85362:1/f7f12d65496b365857fc5553b4d99087/

Wystawa budowlano-mieszkaniowa-fragment ekspozycji. 1935/05. [Widoczna plansza "Fundusz Pracy"]

http://audiovis.nac.gov.pl/obraz/85363:1/f7f12d65496b365857fc5553b4d99087/

Wystawa budowlano-mieszkaniowa-fragment ekspozycji gazowni warszawskiej. 1935/05.

http://audiovis.nac.gov.pl/obraz/85365:1/f7f12d65496b365857fc5553b4d99087/

Wystawa budowlano-mieszkaniowa-fragment ekspozycji, widoczny basen i wieża z blachy cynkowej. 1935/05.

http://audiovis.nac.gov.pl/obraz/85367:1/f7f12d65496b365857fc5553b4d99087/

Wystawa budowlano-mieszkaniowa-fragment ekspozycji. 1935/05.

http://audiovis.nac.gov.pl/obraz/85369:1/f7f12d65496b365857fc5553b4d99087/

Wystawa mieszkaniowa na Kole

Bank Gospodarstwa Krajowego, mający w swym statucie m.in. zadanie finansowania budownictwa mieszkaniowego, postanowił pokazać, jak należy budować, aby możliwie najlepiej wyzyskać mały domek. Zbyt często bowiem nowopowstające spółdzielnie mieszkaniowe i właściciele podmiejskich domków i osiedli budowali domy brzydkie, nieekonomiczne, niedostosowane do wymogów, stawianych współczesnemu miastu.
Na przedmieściu Koło w Warszawie, na terenach przeznaczonych pod kolonię mieszkaniową, urządzono wystawę. Zbudowano przeszło dwadzieścia różnej wielkości domów, zaopatrzono je w nowoczesne urządzenia i pokazano, jak zakładać ogródki, schrony przeciwgazowe i.t.p. Dla zademonstrowania, w jaki sposób należy budować i z jakich materiałów, kilka domków jest pozostawionych w trakcie budowy, od chwili założenia fundamentów aż do nakrycia dachem.
Domki są bezsprzecznie ładne, higieniczne, wygodne. Mają tylko jedną wadę, że kosztują po dwadzieścia kilka tysięcy złotych, co oczywiście umieszcza je w... krainie marzeń robotnika czy przeciętnego pracownika umysłowego. Dla niego wciąż jeszcze nie ma mieszkań tanich i zdrowych.
Warto jednak zwiedzić wystawę, choćby dlatego, że można się nauczyć, jak należy meblować dom tanio, ładnie i wygodnie.
Wystawa potrwa około trzech miesięcy. Dojazd do terenów wystawowych jest zupełnie wygodny, gdyż uruchomiono specjalną linię tramwajową „W”, biegnącą od krańcowego przystanku linii „9” do wejścia na wystawę. 

Robotnik, nr 166, 30 maja 1935

Wstrzymanie pogrzebu

Ścieki na Kole

Najpilniejsze potrzeby Koła

Powódź na Kole

Odbudowa Osiedla na Kole

W styczniu r. 1945 po opuszczeniu Warszawy przez Niemców okazało się, że w Osiedlu Robotniczym na Kole nie było ani jednego mieszkania, które by się nadawało do użytku.
Na 1.000 mieszkań Osiedla – 311 było kompletnie wypalonych – 300 w połowie uszkodzonych. Pozostałe wymagały także remontu.
Powracający do Warszawy mieszkańcy Osiedla, nie czekając na kredyty – przystąpili odrazu do odbudowy swoich mieszkań – z wielkim zapałaem, sposobami bardziej niż prymitywnymi. Wkrótce potem B.O.S. przyznał pół miliona złotych na odbudowę Osiedla.
W pierwszym etapie prac w r. 1945 – Społeczne Przedsiębiorstwo Budowlane wykonało z kredytów otrzymanych z B.O.S. podstawowe prace zabezpieczające. Jesienią tego roku wszystkie domy zostały pokryte dachami. Ten system prac nie dawał wprawdzie odrazu mieszkań, ale był konieczny. Wypalone budynki pokryte dachami, przedmiot niecierpliwych westchnień stłoczonych nadmiernie mieszkańców Osiedla – stały w zimie r. 1945/46 zabezpieczone przed działaniami atmosferycznymi.
W r. 1946 odbudowę finansowała Warszawska Spółdzielnia Mieszkaniowa. Z nadejściem sezonu budowlanego – S.P.B. Wykończyło i oddało do użytku blok po bloku, w stanie nieraz pół surowym. (Pobielane ściany, raz malowana stolarka, lecz podwójnie szklone okna). W miarę możności każdy lokator we własnym zakresie wykańczał stopniowo swoje mieszkanie.
Obecnie Osiedle jest odbudowane w 99 proc. tak, że w ciągu miesiąca wszelkie prace zostaną zakończone.
Przez cały czas niezwykle ciężką pracę S.P.B. na tym odcinku cechowały: samowystarczalność, pomysłowość i energia.
Przy odbudowie XIII bloku, który Niemcy wysadzili w powietrze, zastosowano wprawdzie prymitywny, ale jedyny sposób ze względu na brak sprzętu – podciąganie stropów za pomocą lewarów samochodowych.
Pierwsze w tym czasie pustaki Akermana osiągnęły wygórowaną cenę, więc rozpoczęto na terenie budowy ręczną, ale własną produkcję „akermanów” trocinowych z dodatkiem piasku i cementu, które w niczym nie ustępują prawdziwym, a nawet przewyższają je pod względem własności izolacyjnych.
Dzisiaj S.P.B. dysponuje na terenie Koła stolarnią, ślusarnią i kuźnią. W stolarni wykonywa stolarkę drzwiową i okienną nie tylko dla Osiedla T.O.R., ale także na zamówienia dla innych przedsiębiorstw. Kuźnia i ślusarnia obsługują jedynie teren budowy. Dostosowuje się tu stare części wszelkich instalacji do potrzeb bieżących, co wpływa na przyspieszenie i potanienie remontu.
W przyszłym sezonie budowlanym Warszawska Spółdzielnia Mieszkaniowa projektuje na terenie Koła budowę nowego Osiedla.

Stolica, 1946,  nr 9

Osiedle T.O.R. na Kole - dwa linki

W prototypowym projekcie Zbiory NAC on-line Narodowego Archiwum Cyfrowego (byłe Archiwum Dokumentacji Mechanicznej) można znaleźć kilka zdjęć z warszawskiego Koła. Poniżej linki do dwóch fotografii z Osiedla Żeromskiego.

Warszawa. Bloki mieszkaniowe na osiedlu Koło - widok zimą [strona nieparzysta ul. Obozowej]. 1942/02

http://audiovis.nac.gov.pl/obraz/21358/ef1c6cc8a7961f6598da3022246961b3/

Warszawa. Blok mieszkalny na osiedlu Koło. Widoczne matki z dziećmi przy piaskownicy [strona parzysta ul. Obozowej].

http://audiovis.nac.gov.pl/obraz/21359/b01cf5c32d1cb7b2758d1fcb18efa303/

Nowy zieleniec na Kole

Maszyny... do mieszkania

Dom ludowy na Kole

Tym krótkim artykułem "Kurjera Warszawskiego" z 11 stycznia 1935 r. rozpoczynamy wątek związany z warszawskim Kołem. Notka jest mikroskopijna ale pozostawia przynajmniej kilka nierozwiązanych zagadek: czym było Towarzystwo Przyjaciół dzielnicy Koło? Co kryje się pod sformułowaniem dom ludowy? Co dzisiaj znajduje się na placu przy ul. Magistrackiej, który przeznaczony był pod budowę wspomnianego domu ludowego?